കലയെ കൊല്ലുന്ന ഫാർസിസം

IFFK ചലച്ചിത്രമേളയിൽ ഫലസ്തീൻ പ്രമേയമാക്കിയ ചിത്രങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള സിനിമകൾക്ക് കേന്ദ്ര സർക്കാർ അനുമതി നിഷേധിച്ചത്, സത്യത്തോടുള്ള ഭരണഗൂഢത്തിന്റെ ഭയവും കലയോടുള്ള നർസിസ്റ്റ് മനോഭാവവും വെളിപ്പെടുത്തുന്ന ഒന്നാണ്. അനുമതി നിഷേധിച്ചത് 'നയതന്ത്ര ബന്ധങ്ങൾക്ക് ദോഷകരമാകും' എന്ന കാരണം പറഞ്ഞാണ്, എങ്കിലും ഈ നീക്കത്തിനു പിന്നിലെ രാഷ്ട്രീയ ലക്ഷ്യം മറച്ചുവെക്കാനാവില്ല.

അനുമതി നിഷേധിക്കപ്പെട്ട സിനിമകളിൽ, 'പാലസ്തീൻ 36', 'യെസ്, വൺസ് അപോൺ എ ടൈം ഇൻ ഗാസ', 'ഓൾ ദാറ്റ്സ് ലെഫ്റ്റ് ഓഫ് യൂ' തുടങ്ങിയവ പലസ്തീൻ ജനതയുടെ ജീവിതവും യാതനകളും ലോകത്തിന് മുന്നിൽ എത്തിക്കുന്ന ചിത്രങ്ങളാണ്. ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്രമേളയിൽ, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള വിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾക്കും തുറന്ന സംവാദങ്ങൾക്കും വേണ്ടിയുള്ള ഇടത്തിൽ, ഈ സിനിമകളെ തടയുന്നത് എന്തിനാണ്?
• അസഹിഷ്ണുതയുടെ രാഷ്ട്രീയം: 'സൗഹൃദപരമായ നയതന്ത്ര ബന്ധങ്ങൾ' എന്ന വാദമുയർത്തി യഥാർത്ഥത്തിൽ അധികാരികൾ ചെയ്യുന്നത്, തങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമല്ലാത്ത വിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഏത് ആഖ്യാനങ്ങളെയും തടയുക എന്നതാണ്. ഒരു നർസിസ്റ്റ് ഭരണകൂടത്തിന്റെ ലക്ഷ്യം എല്ലായ്പ്പോഴും സ്വന്തം ശക്തിയുടെയും തീരുമാനങ്ങളുടെയും മഹത്വം മാത്രം ആഘോഷിക്കുക എന്നതാണ്. ചോദ്യം ചെയ്യുന്ന, വിമർശിക്കുന്ന, അല്ലെങ്കിൽ അധികാരികൾക്ക് ഇഷ്ടമില്ലാത്ത സത്യങ്ങൾ പറയുന്ന ശബ്ദങ്ങളെ അവർ ഭയപ്പെടുന്നു.
• മാലിന്യം പേറുന്നവർ: വാർത്താ ചിത്രത്തിൽ, അനുമതി നിഷേധിക്കപ്പെട്ട മറ്റു ചിത്രങ്ങളിൽ 'ബാമക്കോ', 'ബാറ്റിൽഷിപ്പ് പോട്ടെംകിൻ' തുടങ്ങിയ ക്ലാസിക്കുകളും ഉണ്ട്. ഇവ സമകാലിക രാഷ്ട്രീയവുമായി നേരിട്ട് ബന്ധമില്ലാത്തതോ, പണ്ടേ കലാമൂല്യം അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടതോ ആയ സിനിമകളാണ്. ഇവയെയും തടയുന്നത്, കലാപരമായ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളെയും ചരിത്രപരമായ പ്രാധാന്യത്തെയും പോലും തള്ളിക്കളഞ്ഞ്, 'ഞങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമില്ലാത്തതൊന്നും പാടില്ല' എന്ന അമിതാധികാര മനോഭാവത്തെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. നിങ്ങളുടെ സിനിമ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളെപ്പോലും ഞങ്ങൾ നിയന്ത്രിക്കും എന്ന നർസിസ്റ്റ് സന്ദേശമാണിത്.

ഒരു നർസിസ്റ്റിക് ഭരണകൂടത്തിന്റെ ലക്ഷ്യം, തങ്ങളുടെ ഭരണമാണ് ഏറ്റവും മികച്ചതെന്നും, തങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രമാണ് ഏറ്റവും ശരിയെന്നും ജനങ്ങളെക്കൊണ്ട് വിശ്വസിപ്പിക്കുക എന്നതാണ്.

ഭയം ഒരു ആയുധം: ചലച്ചിത്ര മേള പോലുള്ള ഒരു സാംസ്കാരിക വേദിയിൽ സിനിമകൾക്ക് അനുമതി നിഷേധിക്കുമ്പോൾ, അതിന്റെ യഥാർത്ഥ ലക്ഷ്യം മേളയെ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന സംസ്ഥാന സർക്കാരിനെ ദുർബലപ്പെടുത്തുക മാത്രമല്ല, കലാകാരന്മാരുടെയും കാഴ്ചക്കാരുടെയും മനസ്സിൽ ഒരുതരം ഭയം ഉണ്ടാക്കുക കൂടിയാണ്. ഇനി ഇത്തരം വിഷയങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്താൽ എന്തു സംഭവിക്കുമെന്ന് അവരെ ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു.

ആഖ്യാന നിയന്ത്രണം: ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ രാജ്യമാണ് ഇന്ത്യ. എന്നാൽ, ഫലസ്തീനിലെ അതിക്രമങ്ങളെക്കുറിച്ചോ, അധികാരത്തിനെതിരെയുള്ള വിമർശനങ്ങളെക്കുറിച്ചോ സത്യസന്ധമായ ചർച്ചകൾക്ക് അനുമതി നിഷേധിക്കുന്നത്, ഈ ജനാധിപത്യ വാദത്തിന്റെ പൊള്ളത്തരം വെളിവാക്കുന്നു. തങ്ങൾ വരയ്ക്കുന്ന അതിർത്തിക്കുള്ളിൽ നിന്നുകൊണ്ട് മാത്രമേ ലോകത്തെ കാണാവൂ എന്ന് ജനങ്ങളോട് കൽപ്പിക്കാനുള്ള ഈ ശ്രമം, സ്വന്തം താൽപ്പര്യങ്ങൾ മാത്രം സംരക്ഷിക്കാനുള്ള നർസിസ്റ്റ് പ്രചാരണത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്.
MA Baby അഭിപ്രായപ്പെട്ടതുപോലെ, "മാലിന്യം വാരിയെടുക്കുന്നവർ" പോലുള്ള സിനിമകൾക്ക് അനുമതി നിഷേധിക്കുന്ന ഈ നടപടി, രാജ്യത്ത് വളർന്നുവരുന്ന ഫാസിസ്റ്റ് പ്രവണതകളുടെ ഏറ്റവും പുതിയ ഉദാഹരണമാണ്. കലയെയും സംസ്കാരത്തെയും തങ്ങളുടെ ഇടുങ്ങിയ രാഷ്ട്രീയ നേട്ടങ്ങൾക്കായി ബലിയർപ്പിക്കുമ്പോൾ, നഷ്ടപ്പെടുന്നത് ഇന്ത്യയുടെ സാംസ്കാരിക വൈവിധ്യവും ആവിഷ്കാര സ്വാതന്ത്ര്യവുമാണ്.
കല ജനങ്ങളുടെ കണ്ണാടിയാണ്, അതിനെ തകർക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് ജനകീയ ശബ്ദങ്ങളെ അടിച്ചമർത്തുന്നതിന് തുല്യമാണ്.