मुंबईतील घाटकोपर होर्डिंग्ज प्रकरणातील भ्रष्ट कारभाराची चौकशी सुरू परवानगी प्रक्रियेत आर्थिक गैरव्यवहार झाल्याचा गंभीर आरोप

मुंबईच्या घाटकोपर परिसरात १३ मे २०२४ रोजी घडलेल्या भीषण होर्डिंग दुर्घटनेत १७ जणांचा मृत्यू झाला आणि अनेक जण जखमी झाले. या घटनेनंतर परवानगी प्रक्रिया, नियमांचे पालन आणि संबंधित अधिकाऱ्यांनी घेतलेल्या निर्णयांवर गंभीर शंका निर्माण झाली. आता या प्रकरणात भ्रष्टाचार आणि आर्थिक गैरव्यवहार झाल्याचे आरोप पुढे येत असून, मुंबई पोलिसांनी भ्रष्टाचार प्रतिबंधक कायदा अंतर्गत कलमे जोडून तपास अधिक गतीमान केला आहे.

भ्रष्ट मंजुरी प्रक्रिया तपासाच्या केंद्रस्थानी :

दुर्घटना घडलेल्या होर्डिंगसाठी आवश्यक तांत्रिक आणि प्रशासकीय परवानग्या योग्य पद्धतीने न घेता अनियमितरीत्या मंजुरी देण्यात आल्याचे प्राथमिक तपासात समोर आले आहे. या प्रकरणाची चौकशी करीत असलेल्या विशेष तपास पथकाने (एसआयटी) काही महिन्यांपूर्वीच राज्य सरकारला पत्र लिहून, प्रकरणातील आर्थिक गैरव्यवहार आणि भ्रष्टाचाराचा तपास लाचलुचपत प्रतिबंधक विभागाकडून (ACB) करण्याची मागणी केली होती.

मात्र सरकारने साक्षीदार आणि संशयित आरोपी दोन्ही तपासांमध्ये समान असल्याने, पोलिस विभागानेच भ्रष्टाचाराची कलमे जोडून पुढील तपास करावा, असे निर्देश दिले. त्यानुसार मुंबई पोलिसांनी आता हा तपास अधिक तीव्र केला आहे.

निलंबित IPS अधिकारी कैसर खालिद यांच्यावर लक्ष :

या प्रकरणात अनियमित मंजुरी दिल्याप्रकरणी त्या वेळी रेल्वे पोलिस आयुक्त असलेले IPS कैसर खालिद यांना सरकारने निलंबित केले आहे. त्यांच्यावर पुढील आरोप तपासात समोर येत आहेत :

डीजीपी कार्यालयाची आवश्यक परवानगी न घेता होर्डिंगला मंजुरी

दस्तऐवजांमध्ये अनियमितता आणि नोंदींमध्ये फेरफार

तांत्रिक तपासणी न करता मंजुरी देण्याचे निर्णय


याशिवाय, या प्रकरणासाठी सरकारने न्यायमूर्ती दिलीप भोजले यांच्या अध्यक्षतेखाली उच्चस्तरीय चौकशी समिती नेमली होती. समितीने दिलेल्या प्राथमिक निष्कर्षांनुसार परवानगी प्रक्रियेत गंभीर त्रुटी व अनियमितता झाल्याचे आढळले आहे.

आर्थिक देवाणघेवाणीचे नवे धागे :

तपासात उघड झालेला सर्वात महत्त्वाचा भाग म्हणजे संशयास्पद आर्थिक व्यवहार.

इगो मीडिया प्रायव्हेट लिमिटेड या जाहिरात कंपनीकडून ८२ लाख रुपये अर्शद खानशी संबंधित खात्यांमध्ये जमा झाल्याचे निष्पन्न झाले.

अर्शद हा IPS कैसर खालिद यांच्या पत्नीचा व्यावसायिक सहकारी असल्याची माहिती तपासात समोर आली आहे.

कंपनीच्या खात्यातून एकूण २२ व्यवहार झाले असून त्यापैकी बहुतेक व्यवहार खालिद यांच्या कार्यकाळाशी संबंधित आहेत.


या व्यवहारांचा होर्डिंग परवानगी प्रक्रियेशी काय संबंध आहे, हे तपासण्याचे काम पोलिसांकडून सुरू आहे.

अधिकाऱ्यांच्या बँक खात्यांची कसून तपासणी :

भ्रष्टाचाराचे कलम जोडल्यामुळे आता संबंधित अधिकाऱ्यांच्या :

वैयक्तिक बँक खात्यांचे व्यवहार

कुटुंबीयांच्या खात्यांतील अचानक वाढ

तृतीय पक्षांकडून झालेली रक्कम हस्तांतरणे

मालमत्तेतील अनियमित वाढ


यांचा सखोल तपास केला जात आहे. आर्थिक व्यवहारांची forensic तपासणी करण्यासाठी विशेष पथकाची नेमणूकही करण्यात आली आहे.

पुढील कारवाईची शक्यता :

तपास पूर्ण झाल्यानंतर :

आरोपी अधिकाऱ्यांवर गुन्हे दाखल होण्याची शक्यता

संबंधित जाहिरात कंपनीच्या संचालकांची चौकशी

व्यवहारातील ‘quid pro quo’ संबंधांचा खुलासा

परवानगी देणाऱ्या इतर शासकीय कर्मचाऱ्यांचीही जबाबदारी निश्चित होऊ शकते


घाटकोपर दुर्घटनेनंतर उघडकीस येणारे या आर्थिक घोटाळ्याचे धागेदोरे मुंबईतील होर्डिंग उद्योगातील अनियमिततेवर मोठे प्रश्नचिन्ह उपस्थित करत आहेत.