logo

ਲਾਹੌਰ ਕਾਲਜ" ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (University of the Punjab, Lahore) ਦਾ ਜਨਮ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨਾਲ ਗਹਿਰੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵਿਦਿਆਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ "ਲਾਹੌਰ ਕਾਲਜ" ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ .

🌿 ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ

ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ, 1857 ਦੀ ਗਦਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਲਈ ਨਵੀਂ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵੱਡੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ — ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਲਕੱਤਾ (1857), ਬੰਬਈ (1857) ਅਤੇ ਮਦਰਾਸ (1857)।
ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।

🏛️ ਲਾਹੌਰ ਕਾਲਜ (Government College Lahore)

Government College Lahore ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1 ਜਨਵਰੀ 1864 ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ।

ਇਹ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਐਨਾਰਕਲੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।

ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬਣਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨੀ।

ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਾਲਜ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ (affiliated) ਸੀ।

🎓 ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ

ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਇਸ ਕਰਕੇ "ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ" ਨਾਮ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਬਣਾਈ ਗਈ, ਜੋ 1869 ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਕਾਲਜ ਦੇ ਹੀ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ।

ਆਖਿਰਕਾਰ, 1882 ਵਿੱਚ "ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਦ ਪੰਜਾਬ" (University of the Punjab) ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਕ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ।

ਇਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

📍 ਸਥਾਨ ਤੇ ਵਿਕਾਸ

ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕੈਂਪਸ ਲਾਹੌਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਅਲਬਰਟ ਵਿਕਟੋਰ ਹਾਲ (Punjab University Senate Hall) ਵਿੱਚ ਸੀ।

1911 ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੁਇਦ-ਏ-ਆਜ਼ਮ ਕੈਂਪਸ (New Campus) ਵੱਲ ਵਧੀ।

ਵੰਡ (Partition) 1947 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਗਈ:

ਲਾਹੌਰ ਵਾਲਾ ਹਿੱਸਾ: Punjab University, Lahore (Pakistan)

ਭਾਰਤ ਵਾਲਾ ਹਿੱਸਾ: Panjab University, Chandigarh (India) — ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1947 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਈ।

🗓️ ਮੁੱਖ ਤਰੀਖਾਂ ਦਾ ਸਰੰਸ਼

ਸਾਲ ਘਟਨਾ

1864 Government College Lahore ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ
1869 Punjab University College ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
1882 University of the Punjab (Lahore) ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਕ ਸਥਾਪਨਾ
1947 ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਭਾਰਤ ਵਿਚ Chandigarh ਬਣ ਗਿਆ।
Tricity Times


1
0 views